Xã Ngọc Sơn: Cây dược liệu mở lối thoát nghèo

Tận dụng điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng vùng núi cao, thời gian qua, nhiều nông dân xã Ngọc Sơn (Lạc Sơn) đưa cây dược liệu như xạ đen, hương nhu… vào trồng thử nghiệm, bước đầu cho thu nhập, mở lối thoát nghèo tại địa phương.

Nhiều năm trước, hộ anh Bùi Văn Dực, xóm Bói chỉ biết gắn bó với cây ngô, sắn, năng suất, hiệu quả kinh tế thấp do đặc thù khí hậu khắc nghiệt của địa phương. Đã tính chuyển sang các loại cây khác để nâng cao thu nhập nhưng không đem lại hiệu quả, đời sống bấp bênh. Được tư vấn của cán bộ khuyến nông huyện, có cơ hội thăm quan mô hình trong và ngoài tỉnh, tìm hiểu kỹ thuật trồng, chăm sóc qua sách báo, mạng internet, anh đã trồng thử nghiệm cây xạ đen, hương nhu, nhận thấy đây là những loại cây chịu hạn, chịu được thời tiết lạnh giá khắc nghiệt tại địa phương, sinh trưởng mạnh, hứa hẹn đem lại tiềm năng phát triển kinh tế. Từ những hiệu quả bước đầu, một số hộ dân xóm Bói đã đề xuất, thành lập HTX Minh Dực vào tháng 7/2019 gồm 8 thành viên, do anh Bùi Văn Dực làm chủ nhiệm chuyên sản xuất, canh tác cây dược liệu với diện tích trên 10 ha.

Anh Dực chia sẻ: “Vườn nhà tôi trồng 2.000 m2 các loại cây dược liệu gần 2 năm nay, đã cho thu hoạch 3 đợt, sản lượng một đợt thu hoạch trên 5 tạ (tươi), phơi khô còn 3 tạ. Các loại cây dược liệu dễ trồng, đặc tính dược học cao nên ít gặp sâu bệnh, như cây xạ đen hầu như không phải tốn công chăm sóc, tưới nước, tỉa cành, chỉ cần bón phân vào các gốc cây, có thể tận dụng trồng ở những diện tích đất khó trồng cấy. Nhiều nhà thuốc đông y trong và ngoài địa bàn hỏi mua lá, thân cây xạ đen, hương nhu, giá bán 2.000 – 5.000 đồng/kg tươi, 35.000 – 40.000 đồng/kg khô, sau khi trừ chi phí, thu về hơn 10 triệu đồng/đợt, hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều so với các loại cây trồng khác.

Hiện, toàn xã có trên 15 ha cây xạ đen, 4,1 ha hương nhu, trồng nhiều ở xóm Bói (gần 30 hộ). Với khả năng thích ứng tốt trong điều kiện thời tiết khô hạn, dễ trồng, thời gian thu hoạch ngắn, không đòi hỏi kỹ thuật cao, tốn ít công chăm sóc, có nhiều công dụng quý trong y học, nhiều hộ đã chuyển đổi diện tích cây trồng kém hiệu quả, những thửa đất cằn, khó canh tác sang trồng cây dược liệu. Đầu ra các loại cây dược liệu, nhất là cây xạ đen tương đối ổn định, nhiều hộ được nhà thuốc đặt cọc trước, mua cả vườn, đem lại nguồn thu nhập thêm đáng kể. Ngoài cây xạ đen và hương nhu, HTX Minh Dực đang trồng thử nghiệm hơn 70 loại cây dược liệu khác như hoàng đằng, khôi nhung, tam thất, sâm cau…, diện tích trên 7.000 m2; tiếp tục đánh giá tiềm năng, đa dạng sản phẩm, góp phần bảo tồn các giống cây dược liệu quý, chủ động được nguồn giống, giảm chi phí sản xuất.

Đồng chí Bùi Văn Trúc, Phó Chủ tịch UBND xã Ngọc Sơn cho biết: “Thời gian qua, Đảng ủy, chính quyền xã tập trung chỉ đạo người dân đẩy mạnh chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả, sang các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao, phù hợp điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng địa phương. Bên cạnh cây xạ đen, hương nhu được trồng tại xóm Bói, nếu tiếp tục có hiệu quả, xã sẽ nhân rộng triển khai trên nhiều xóm khác từ 40-50 ha, hỗ trợ vốn vay sản xuất, tìm kiếm thị trường tiêu thụ, mời cán bộ khuyến nông, người có kinh nghiệm trực tiếp hướng dẫn người dân để mô hình đem lại hiệu quả cao nhất”.

Theo đánh giá, Ngọc Sơn có điều kiện thuận lợi để phát triển cây dược liệu ở quy mô lớn, biến những khó khăn về nước tưới, khí hậu lạnh, thổ hưỡng kém màu mỡ thành lợi thế. Việc phát triển cây dược liệu vừa góp phần nâng cao thu nhập, mở lối thoát nghèo cho người dân, vừa bảo vệ môi trường, hạn chế các loại thuốc bảo vệ thực vật, góp phần bảo tồn các giống cây dược liệu quý trong tự nhiên.

Hoàng Anh